English

Profiadau Menywod yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18


Chwilio
Chwilio uwch

Pori'r casgliad


Trefnwyd yn ôl enw

Lucy Jane Saint,

Man geni: Pont-y-pŵl

Gwasanaeth: Gweinyddes, QMAAC

Marwolaeth: 1918-10-27, Royal Victoria Hospital Boscombe, Hampshire, Pneumonia / Niwmonia

Cofeb: Giatiau Coffa Rhyfel; Bedd Sant Mihangel, Pont-y-pŵl, Sir Fynwy

Nodiadau: 23 oed. Claddwyd ym mynwent Llanfihangel Pont-y-moel, Pont-y-pŵl

Ffynonellau: http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GSob=c&GSsr=1&GScid=2532175&GRid=122596316&df=p&; http://www.southwalesargus.co.uk/news/11559566.Female_war_casualty_from_Pont-y-p?l/Pontypool/Pont-y-p?l/Pont-y-p?l_to_be_commemorated/

Cyfeirnod: WaW0055

Lucy Jane Saint yn iwnifform QMAAC, 1918

Lucy Jane Saint

Lucy Jane Saint yn iwnifform QMAAC, 1918

Enw Lucy Jane Saint, Cofeb Ryfel Pont-y-pŵl

Cofeb Ryfel Pont-y-pŵl

Enw Lucy Jane Saint, Cofeb Ryfel Pont-y-pŵl


Hylda Salathiel

Man geni: Pencoed

Gwasanaeth: Nyrs, chwaraewraig hoci, South Wales Nursing Association

Marwolaeth: 1918/11/06, Caerdydd, Influenza / Ffliw

Nodiadau: Roedd Hylda Salathiel, yn un o saith chwaer ac addysgwyd hi yn Ysgol Uwchradd Penybont ar Ogwr. Hyfforddodd yn Ysbyty Cyffredinol Merthyr. Am gyfnod bu’n chwaraewraig hoci ryngwladol, gan chwarae i dimau Menywod Penybont a De Cymru. Bu’n nyrsio yn Bournemouth am gyfnod, ond dychwelodd i dde Cymru, lle daliodd y ffliw a bu farw bedwar diwrnod yn ddiweddarach. Gwellodd y claf ac anfonodd flodau i angladd Hylda.

Cyfeirnod: WaW0301

Adroddiad am gêm hoci ryngwladol rhwng Menywod de Cymru a Mynwy a Menywod Munster. Glamorgan Gazette 12fed Chwefror 1909

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am gêm hoci ryngwladol rhwng Menywod de Cymru a Mynwy a Menywod Munster. Glamorgan Gazette 12fed Chwefror 1909

Adroddiad papur newydd


Ezzelina Samuel

Man geni: Pontarddulais

Gwasanaeth: Nyrs, 1916 - 1919

Marwolaeth: February 1919 , Ysbyty Kemptown, Brighton, Bronchitis following influenza / Broncitis yn dilyn ffliw

Nodiadau: Roedd Ezzelina yn un o wyth plentyn Thomas Samuel, uwch-arolygydd Gweithfeydd Tunplat Clayton, Pontarddulais. Roedd hi’n sefyll ei harholiadau terfynol ar ôl hyfforddi yn nyrs yn Brighton pan aeth yn sal a bu farw, yn 24 oed.

Cyfeirnod: WaW0278

Erthygl fer yn nodi marwolaeth Ezzelina, gyda darlun.rnHerald of Wales 1af Mawrth 1919

Adroddiad papur newydd a llun

Erthygl fer yn nodi marwolaeth Ezzelina, gyda darlun.rnHerald of Wales 1af Mawrth 1919

Adroddiad am farwolaeth Ezzelina Samuel yn Brighton. Carmarthen Journal 7fed Mawrth 1919

adroddiad papur newydd

Adroddiad am farwolaeth Ezzelina Samuel yn Brighton. Carmarthen Journal 7fed Mawrth 1919


Gwladys Alice Samuel

Man geni: Aberystwyth

Gwasanaeth: Gweithwraig, WAAC, February 1918 -

Nodiadau: Anfonwyd Gwladys, Geid frwdfrydig, i Wersyll Cinmel, gogledd Cymru yn Chwefror 1918. Roedd ei thad a’i dau frawd yn gwasanaethu yn y fyddin.

Cyfeirnod: WaW0317

Adroddiad byr am Gwladys Samuel yn ymuno â’r WAAC, ynghyd â llun ohoni. Cambrian News 22ain Chwefror 1918.

Adroddiad papur newydd a llun

Adroddiad byr am Gwladys Samuel yn ymuno â’r WAAC, ynghyd â llun ohoni. Cambrian News 22ain Chwefror 1918.

Adroddiad am ymadawiad Gwladys â Gorsaf Aberystwyth, Cambrian News 15fed Chwefror 1918.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am ymadawiad Gwladys â Gorsaf Aberystwyth, Cambrian News 15fed Chwefror 1918.


Annie Sanders

Man geni: Caerdydd

Gwasanaeth: Postmones, Post Office / Swyddfa Bost

Nodiadau: Ychydig a wyddys am Annie Saunders, heblaw ei bod yn aelod yn Eglwys Fethodistaidd Wesleaidd Roath Road, Caerdydd. Mae’r Roath Road Roamer, a argreffid yn fisol o Dachwedd 1914 ymlaen yn cynnwys gwybodaeth am fenywod yn ogystal â dynion oedd yn gwasanaethu yn y rhyfel. Roedd Annie yn un o’r ‘Road Roamers’. Cyflwynodd y Swyddfa Bost y wisg swyddogol las o frethyn gwrymog sydd amdani yn 1914. Cafwyd y ddelwedd a’r wybodaeth trwy garedigrwydd Archifau Morgannwg (DWESA6)

Ffynonellau: https://archifaumorgannwg.wordpress.com/

Cyfeirnod: WaW0108

Annie Sanders, Postmones, Caerdydd, yn ei gwisg frethyn gwrymiog nefi blw.

Annie Sanders, Postmones

Annie Sanders, Postmones, Caerdydd, yn ei gwisg frethyn gwrymiog nefi blw.


Ethel Saxon

Man geni: Abertyleri

Gwasanaeth: Nyrs Staff, TFNS

Marwolaeth: 1917-09-03, Appendicitis/Llid y pendics

Cofeb: Cofeb Ryfel; Cofeb y Nyrsys; Llidiart Delhi, Kingsland; Cadeirlan Lerpwl; Delhi, Swydd Henffordd; Sir Gaerhirfryn; India

Nodiadau: Ganed hi yn 1891, roedd ei thad yn adeiladydd a saer. Gweithiodd am gyfnod yn Lerpwl cyn mynd dramor. Ymddeolodd ei rhieni i Kingsland, swydd Henffordd lle caiff ei choffáu; gwelir ei henw hefyd at gofeb y Nyrsys, Cadeirlan Lerpwl ac ar Gofeb Ryfel India – Llidiart Mawr Delhi

Cyfeirnod: WaW0134

Enw Ethel Saxon, Cofeb Ryfel Kingsland

Cofeb Ryfel Kingsland

Enw Ethel Saxon, Cofeb Ryfel Kingsland

Enw Nyrs Staff Ethel Saxon ar Restr Anrhydedd Eglwys Kingsland

Rhestr Anrhydedd, Eglwys Kingsland

Enw Nyrs Staff Ethel Saxon ar Restr Anrhydedd Eglwys Kingsland


Rhybudd Marwolaeth Ethel Saxon

Rhybudd Marwolaeth

Rhybudd Marwolaeth Ethel Saxon

Cofeb y Nyrsys, Cadeirlan Lerpwl

Cofeb y Nyrsys

Cofeb y Nyrsys, Cadeirlan Lerpwl


Enw Ethel Saxon ar Gofeb y Nyrsys, Cadeirlan Lerpwl

Cofeb y Nyrsys Lerpwl

Enw Ethel Saxon ar Gofeb y Nyrsys, Cadeirlan Lerpwl


Sarah Anne Sybil Lucille Seabourne (Hinton)

Man geni: Y Fenni

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel

Nodiadau: Ganwyd Sybil yn 1898 a bu’n gweithio mewn ffatri gwneud arfau rhyfel ond ni wyddys pa ffatri. Priododd Clifford Hinton yn 1920, a bu farw yn 1972.

Cyfeirnod: WaW0132

Sybil Seabourne gyda chyd-weithwyr yn y ffatri arfau.  Hi yw’r drydedd ar y chwith, yn gwisgo rhwymyn braich. Efallai ei bod yn brifweithwraig ei grŵp

Sybil Seabourne

Sybil Seabourne gyda chyd-weithwyr yn y ffatri arfau. Hi yw’r drydedd ar y chwith, yn gwisgo rhwymyn braich. Efallai ei bod yn brifweithwraig ei grŵp


May Selwood

Man geni: Casnewydd?

Gwasanaeth: Gwraig, gweddw

Marwolaeth: 1995-11-03, Achos anhysbys

Nodiadau: Bu farw g?r May, William Henry Shelwood o effaith siel-syfrdandod ar ddydd Calan, 1919. Bu hi’n weddw am weddill ei hoes – am 76 blynedd a honnir mai hi oedd gweddw hiraf y Rhyfel Byd Cyntaf ym Mhrydain. Mae wedi ei chladdu yng nghladdfa Christchurch, Casnewydd.

Cyfeirnod: WaW0106

Bedd May Selwood sef gweddw hiraf y Rhyfel Byd Cyntaf ym Mhrydain yn ôl yr honiad.Claddfa Christchurch, Casnewydd

Bedd May Selwood

Bedd May Selwood sef gweddw hiraf y Rhyfel Byd Cyntaf ym Mhrydain yn ôl yr honiad.Claddfa Christchurch, Casnewydd

Hysbysiad o farwolaeth William Henry Selwood, bu farw 1af Ionawr 1919

Hysbysiad o farwolaeth William Henry Selwood

Hysbysiad o farwolaeth William Henry Selwood, bu farw 1af Ionawr 1919


Annie Mary Slade (Hall)

Man geni: Pentre, Rhondda

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn ffatri arfau, 1916 - 1919

Marwolaeth: After 2003, Achos anhysbys

Nodiadau: Ganwyd Annie Slade yn 1903. Roedd ei mam yn wreiddiol o Aberystwyth ac roedd ei thad yn ryw fath o fòs yn y pwll glo (Bu farw o ganlyniad i anaf pan oedd Annie yn laslances). Bu hi a’i theulu yn lwcus i oroesi tip yn llithro yn 1909. Pan oedd yn 15 a hanner oed ymunodd â’r WAAC yng Nghasnewydd, ond darganfuwyd ei hoedran (roedd ar restr i’w hanfon i Ffrainc) a diswyddwyd hi a’i ffrind Yn 16 oed dechreuodd weithio yn y Ffatri Lenwi Sieliau Genedlaethol yn Rotherwas, Swydd Henffordd. Cyhoeddwyd adroddiad maith am ei phrofiadau yn In the Munitions: Women at War in Herefordshire, pan oedd hi’n gant oed. rn

Ffynonellau: In the Munitions: Women at War in Herefordshire, edited Bill Laws 2003.

Cyfeirnod: WaW0285

Annie Hall née Slade – mewn gwth o oedran

Annie Hall née Slade.

Annie Hall née Slade – mewn gwth o oedran

Adroddiad am lithriad tir yn y Pentre pan ddinistriwyd cartref Annie a’i theulu, Evening Express 8fed Chwefror 1909.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am lithriad tir yn y Pentre pan ddinistriwyd cartref Annie a’i theulu, Evening Express 8fed Chwefror 1909.


Mary Ellen Small

Man geni: Abercreg[g]an

Gwasanaeth: Gweinyddes, Womens Legion

Nodiadau: Esgorodd Mary Ellen Small ar fachgen bach yn Ebrill 1918. Roedd y tad, William Speake, a wadai hynny, yn gorporal yn y Gatrawd Gymreig, ac yn gyn-lowr o Drealaw. Cwrddon nhw pan oedd yn hyfforddi yng Ngwersyll Cinmel, Bodelwyddan, lle gweithiai yn weinyddes. Gorchmynnwyd iddo dalu 5 swllt yr wythnos nes roedd y bachgen yn 14 oed.

Cyfeirnod: WaW0341

Adroddiad am achos Small V Speake. Cambria Daily Leader 25ed Mehefin 1918

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am achos Small V Speake. Cambria Daily Leader 25ed Mehefin 1918



Administration