English

Profiadau Menywod yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18


Chwilio
Chwilio uwch

Pori'r casgliad


Trefnwyd yn ôl achos marwolaeth

R E Jones

Man geni: Abertawe ?

Gwasanaeth: Swansea Infirmary Ysbyty Abertawe , 1916 -

Nodiadau: Roedd Miss R E Jones yn ymarferydd profiadol a phenodwyd hi yn Fferyllydd yn Ysbyty Abertawe ym mis Hydref 1916, gan guro dau ymgeisydd gwryw am y swydd. Roedd i dderbyn cyflog o £176 y flwyddyn.

Cyfeirnod: WaW0462

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.


Kathleen Edithe Carpenter (Zimmermann)

Man geni: Swydd Lincoln

Gwasanaeth: Gwyddonydd, Biolegydd, Amgylcheddwraig , University College Aberystwyth

Marwolaeth: 1970, Cheltenham, Achos anhysbys

Nodiadau: Ganwyd hi yn 1891, Almaenwr oedd ei thad a Saesnes oedd ei mam. Newidiodd ei chyfenw o Zimmermann yn Kathleen Carpenter ar ddechrau’r Rhyfel Byd Cyntaf. Enillodd radd BSc yn 1910. Arhosodd i wneud gwaith ymchwil yn Aberystwyth, ac yna bu’n Ddarlithydd Cynorthwyol yn yr Adran Sŵoleg . Enillodd ei doethuriaeth yno yn 1925. Canolbwyntiai ei hymchwil semenol ar effaith amgylcheddol llygredd metel ar nentydd Ceredigion. Daeth hynny â bri rhyngwladol iddi, yn enwedig yn UDA lle bu’n gweithio mewn sawl Prifysgol. Ystyrir mai Kathleen Carpenter yw ‘mam ecoleg dŵr croyw’.

Ffynonellau: Catherine Duigan: https://thebiologist.rsb.org.uk/biologist-features/158-biologist/features/1968-who-was-kathleen-carpenter ++

Cyfeirnod: WaW0465

Kathleen Carpenter tua 1910

Kathleen E Carpenter

Kathleen Carpenter tua 1910

Kathleen Carpenter (blaen 2il i’r chwith) cymdeithas lenyddol a dadlau Aberystwyth yn 1910

Kathleen Carpenter a chyd-fyfyrwyr

Kathleen Carpenter (blaen 2il i’r chwith) cymdeithas lenyddol a dadlau Aberystwyth yn 1910


Adroddiad yr Adran Sŵoleg yn rhestru ymchwil yr adran

Adroddiad

Adroddiad yr Adran Sŵoleg yn rhestru ymchwil yr adran

Kathleen E Carpenter: Life in Inland Waters. Macmillan 1928

Ymchwil Kathleen Carpenter

Kathleen E Carpenter: Life in Inland Waters. Macmillan 1928


G L Reynolds

Gwasanaeth: Gwyddonydd, Cemegydd, 1917

Nodiadau: Yn 1915 Miss G L Reynolds oedd yr unig fyfyriwr ol-radd yn adran Gemeg Coleg Prifysgol Cymru Aberystwyth. Adeg y Nadolig 1916 rhoddodd ei hymchwil o’r neilltu dros dro i fynd i wneud gwaith o ‘bwysigrwydd cenedlaethol’ i gwmni lliwio Morton Sundour Fabrics yng Nghaerliwelydd. Roedd y diwydiant lliwio wedi bod yn ddibynnol ar gemegion Almaenaidd, ac roedd angen arbenigedd Prydeinig. Nid yw’n glir a ddychwelodd i Aberystwyth neu beidio.

Cyfeirnod: WaW0464

Adroddiad yr adran Gemeg yn crybwyll Miss G L Reynolds

Adroddiad Adrannol

Adroddiad yr adran Gemeg yn crybwyll Miss G L Reynolds

Adroddiad yr adran Gemeg yn nodi bod Miss R G Reynolds wedi cael caniatâd i adael i wneud ‘ymchwil ar wneud llifynion arbennig’ yng Nghaerliwelydd.

Adroddiad Adrannol

Adroddiad yr adran Gemeg yn nodi bod Miss R G Reynolds wedi cael caniatâd i adael i wneud ‘ymchwil ar wneud llifynion arbennig’ yng Nghaerliwelydd.


Eva Jennie Fry (Savage)

Gwasanaeth: Gwyddonydd, botanegydd , University College Aberys

Nodiadau: Roedd tad Eva yn athro ysgol gynradd ac aeth hi yn fyfyrwraig fotaneg i Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth. Roedd ganddi ddiddordeb neilltuol mewn mwsoglau. Ymunodd â’r Moss Exchange Club yn 1915. Graddiodd â gradd ddosbarth cyntaf Baglor yn y Gwyddorau yn 1916, a Meistr yn y Gwyddorau yn 1919, a chyhoeddodd ei hymchwil. Bu’n Ddarlithydd Cynorthwyol yn yr Adran Fotaneg cyn mynd yn ddarlithydd Botaneg yng Ngholeg Westfield, Prifysgol Llundain, yn 1925.

Cyfeirnod: WaW0462

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.


Eva Jennie Fry (Savage)

Gwasanaeth: Gwyddonydd, botanegydd

Nodiadau: Roedd tad Eva yn athro ysgol gynradd ac aeth hi yn fyfyrwraig fotaneg i Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth. Roedd ganddi ddiddordeb neilltuol mewn mwsoglau. Ymunodd â’r Moss Exchange Club yn 1915. Graddiodd â gradd ddosbarth cyntaf Baglor yn y Gwyddorau yn 1916, a Meistr yn y Gwyddorau yn 1919, a chyhoeddodd ei hymchwil. Bu’n Ddarlithydd Cynorthwyol yn yr Adran Fotaneg cyn mynd yn ddarlithydd Botaneg yng Ngholeg Westfield, Prifysgol Llundain, yn 1925.

Cyfeirnod: WaW0466

Adroddiad am radd ddosbarth cyntaf Eva Jennie Fry. Cambrian News 21 Gorffennaf 1916.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am radd ddosbarth cyntaf Eva Jennie Fry. Cambrian News 21 Gorffennaf 1916.

Adroddiad Adran Fotaneg y Brifysgol am lwyddiant Eva yn graddio.

Adroddiad yr Adran Fotaneg 1916

Adroddiad Adran Fotaneg y Brifysgol am lwyddiant Eva yn graddio.


Adroddiad Adran Fotaneg y Brifysgol am ymchwil ol-radd Eva

Adroddiad yr Adran Fotaneg 1920

Adroddiad Adran Fotaneg y Brifysgol am ymchwil ol-radd Eva


Gertrude Annie Walters

Man geni: Pen-y-bont ar Ogwr?

Gwasanaeth: Gwyddonydd a botanegydd

Nodiadau: Roedd Gertrude yn un o ddau sgolor o Ysgol Sir Pen-y-bont ar Ogwr a enillodd ysgoloriaeth sirol Morgannwg i astudio mewn prifysgol yng Nghymru. (Roedd 7 ysgoloriaeth sirol i gyd). Mae’n amlwg ei bod yn wyddonydd yn ifanc iawn (ei phynciau eraill Lefel A eraill oedd Ffiseg a Chemeg), graddiodd o Aberystwyth yn 1919 gyda gradd ddosbarth cyntaf ‘wych’ ac ymunodd â’r adran Fotaneg.

Cyfeirnod: WaW0463

Adroddiad am ganlyniadau Tystysgrif Ysgol Uwch Gertrude, Glamorgan Gazette 24 Medi 1915

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am ganlyniadau Tystysgrif Ysgol Uwch Gertrude, Glamorgan Gazette 24 Medi 1915

Adroddiad am Ysgoloriaeth Sirol Gertrude. Glamorgan Gazette 15 Medi 1916

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am Ysgoloriaeth Sirol Gertrude. Glamorgan Gazette 15 Medi 1916


Adroddiad o Adran Fotaneg, Coleg Prifysgol Aberystwyth, 1919

Adroddiad Coleg Prifysgol Cymru Aberystwyth

Adroddiad o Adran Fotaneg, Coleg Prifysgol Aberystwyth, 1919


Hilda Morgan

Man geni: Casnewydd

Gwasanaeth: Nyrs, VAD

Nodiadau: Roedd Hilda yn nyrs wedi ei hyfforddi a gwasanaethodd yn Ysbyty Atodol Baldwin, Griffithstown. Gwelir ei henw ar Restr Anrhydeddau Ebenezer, Capel y Bedyddwyr, Griffithstown. rn

Cyfeirnod: WaW0428

Cerdyn cofnod y Groes Goch ar gyfer Hilda Morgan

Cerdyn cofnod yr Groes Goch

Cerdyn cofnod y Groes Goch ar gyfer Hilda Morgan

Cerdyn cofnod y Groes Goch ar gyfer Hilda Morgan [cefn]

Cerdyn cofnod yr Groes Goch [cefn]

Cerdyn cofnod y Groes Goch ar gyfer Hilda Morgan [cefn]


Enw Hilda Morgan, Rhestr Anrhydeddau Capel Ebenezer, Griffithstown. Diolch i Gethin Matthews.

Restr Anrhydedd

Enw Hilda Morgan, Rhestr Anrhydeddau Capel Ebenezer, Griffithstown. Diolch i Gethin Matthews.


Alice A White

Man geni: Pontardulais

Gwasanaeth: Athrawes, Penswyddog , VAD, 1916/09/01 – 1919/05/10

Nodiadau: Roedd Alice White yn brifathrawes Ysgol y Babanod Wood Green, Caerdydd. Roedd hi’n Benswyddog Ysbyty Atodol Samuel House Caerdydd hefyd a derbyniodd y Groes Goch Frenhinol am ei gwasanaeth ym mis Awst 1919.

Cyfeirnod: WaW0469

Adroddiad am wobrwyo Alice White â’r Groes Goch Frenhinol Cambria Daily Leader 7 Ebrill 1919

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am wobrwyo Alice White â’r Groes Goch Frenhinol Cambria Daily Leader 7 Ebrill 1919

 Alice White yn derbyn gwobr ar restr yn y London Gazette, Ebrill 1919

London Gazette

Alice White yn derbyn gwobr ar restr yn y London Gazette, Ebrill 1919


Llun o ddisgyblion Ysgol y Babanod Wood Street, 1925. Roedd Wood Street, a elwid yn Dref Dirwest hefyd, yn ardal boblog iawn ger Gorsaf Caerdydd.

Ysgol y Babanod Wood Street

Llun o ddisgyblion Ysgol y Babanod Wood Street, 1925. Roedd Wood Street, a elwid yn Dref Dirwest hefyd, yn ardal boblog iawn ger Gorsaf Caerdydd.


Caroline Emily Booker (née Lindsay)

Man geni: Glanafon, Sir Forgannwg

Gwasanaeth: Is-lywydd , VAD, 1909-1919

Nodiadau: Daeth Mrs Booker yn weddw yn 1887. Hi oedd sylfaenydd mintai leol Morgannwg o’r VAD (22) yn 1909. Ymddengys iddi symbylu defnyddio Tuscar House, Southerndown, yn Ysbyty’r Groes Goch ym mis Mai 1915, a bu’r rhan fwyaf o’i 7 merch yn chwarae rhan o bwys neu un fechan yn rhedeg yr Ysbyty. [qv Etta,Ellen, Mabel, Ethel and Dulcie Booker]. Darparodd Mrs Booker gar a phetrol i gludo cleifion i ac o orsaf Penybont 5 milltir i ffwrdd.

Cyfeirnod: WaW0470

Cofnod am Mrs Booker yn  The County Families of the United Kingdom, Edward Walford (yr argraffiad hwn, tua 1920)

Cofnod am Caroline Booker

Cofnod am Mrs Booker yn The County Families of the United Kingdom, Edward Walford (yr argraffiad hwn, tua 1920)

Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Caroline Emily Booker

Cerdyn Cofnod y Groes Goch

Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Caroline Emily Booker


Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Caroline Booker yn dangos ei gweithgaredd ar ran VAD.

Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)

Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Caroline Booker yn dangos ei gweithgaredd ar ran VAD.

Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House Southerndown. Defnyddiwyd y tŷ’n ysbyty yn ystod yr Ail Ryfel Byd hefyd.

Tuscar House

Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House Southerndown. Defnyddiwyd y tŷ’n ysbyty yn ystod yr Ail Ryfel Byd hefyd.


Dulcie Booker

Man geni: Southerndown ?

Gwasanaeth: Nyrs, Chwaer-mewn-gofal, Trysorydd, Ysgrifennydd Ariannol, VAD, 1914/10/01 – 1919/04/30

Nodiadau: Rheolai Dulcie Booker y cyllid ar gyfer sefydlu Ysbyty Tuscar House yn ogystal â chostau beunyddiol ei redeg. O 1917 ymlaen hi oedd y Chwaer-yng-ngofal yn yr Ysbyty. Cymerodd ran flaenllaw, gyda’i chwaer Mabel [qv] yn trefnu adloniant i’r cleifion, gan gynnwys Band Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House. Roedd galw am ei gwasanaeth yn gyfeilydd lleol.

Cyfeirnod: WaW0475

Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Dulcie Booker

Cerdyn Cofnod y Groes Goch

Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Dulcie Booker

Cefn cofnod y Groes Goch ar gyfer Dulcie Booker, yn dangos ei gwasanaeth yn Ysbyty Tuscar.

Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)

Cefn cofnod y Groes Goch ar gyfer Dulcie Booker, yn dangos ei gwasanaeth yn Ysbyty Tuscar.


Adroddiad am y derbyniad ‘Croeso Adre’ a oedd yn cynnwys perfformiad gan Fand Ysbyty Tuscar. Glamorgan Gazette 19 Gorffennaf 1918

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am y derbyniad ‘Croeso Adre’ a oedd yn cynnwys perfformiad gan Fand Ysbyty Tuscar. Glamorgan Gazette 19 Gorffennaf 1918

Adroddiad am y Matinée Mawreddog yn Sinema Penybont gan filwyr Tuscar House (ac eraill) Glamorgan Gazette 29 Tachwedd 1918

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am y Matinée Mawreddog yn Sinema Penybont gan filwyr Tuscar House (ac eraill) Glamorgan Gazette 29 Tachwedd 1918


Adroddiad am gyflwyniad i Dulcie ac Ethel Booker pan gaewyd ysbyty Tuscar House ym mis Ebrill 1919. Glamorgan Gazette 4 Ebrill 1919

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am gyflwyniad i Dulcie ac Ethel Booker pan gaewyd ysbyty Tuscar House ym mis Ebrill 1919. Glamorgan Gazette 4 Ebrill 1919



Administration