Pori'r casgliad
Trefnwyd yn ôl achos marwolaeth
Maggie Williams
Man geni: Cwmparc ?
Gwasanaeth: Nyrs
Marwolaeth: October / Hydref 191, Chichester, Pneumonia following influenza / Niwmonia yn dilyn y ffliw
Nodiadau: Ni wyddys unrhyw beth am Maggie Williams ar hyn o bryd, ac eithrio’r toriad papur newydd isod.
Cyfeirnod: WaW0347
Mary Jones
Man geni: Aberllefenni
Gwasanaeth: Nyrs
Marwolaeth: 1918/10/15, Ysbyty Brownlow Hill, Lerpwl, Pneumonia following influenza? Niwmonia yn dilyn y ffliw
Nodiadau: Ni wyddys unrhyw beth am Nyrs Mary Jones ar hyn o bryd ond bu farw o gymhlethdodau’r ffliw yn 24 oed.
Cyfeirnod: WaW0346
Margaret Jane Meredith
Man geni: Erwyd
Gwasanaeth: Morwyn fferm
Marwolaeth: 1916/02/23, Fferm Grugwyllt, Margam, Poisoning / Gwenwyno
Nodiadau: Roedd Margaret Meredith wedi bod yn forwyn fferm ar Fferm Grugwyllt, Margam am ‘tua blwyddyn’. Roedd yn 27-28 oed. Gyda’r nos ar Chwefror 23ain 1916 bwytodd ddail ywen i geisio achosi erthyliad a bu farw o’i gwenwyno. Roedd ganddi filwr o gariad, ond nid oedd wedi ei weld am flwyddyn. Honnid ei bod yn gweld dyn o Gwmafan. Mewn adroddiad hirach yn Brecon County Times dangosir i’r crwner holi ei chyflogwr, Caradoc Jones, gŵr gweddw, am ei chyflwr. Gwadodd unrhyw gyfrifoldeb. Y ddedfryd oedd ‘marwolaeth trwy ei gwenwyno o gymryd dail ywen pan oedd dros dro yn wallgof.’
Cyfeirnod: WaW0298
Pennawd papur newydd
Pennawd i adroddiad am gwest Margaret Jane Meredith. Cambria Daily Leader 25ain Chwefror 1916
Adroddiad papur newydd
Rhan gyntaf adroddiad cwest marwolaeth Margaret Meredith. Gwelir yr adroddiad llawn yn y Cambria Daily Leader, 25ain Chwefror 1916, t.16.
Mary Elizabeth Thomas (née ?)
Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel, NEF Pembrey, 1917 - 1918
Marwolaeth: 1918/12/16, Ffatri Bowdwr Pen-bre , Pulmonary oedema / Oedema ysgyfeiniol
Nodiadau: Roedd Mary, 33 oed, wedi bod yn gweithio ym Mhen-bre am tua blwyddyn. Ar 16eg Rhagfyr roedd wrthi’n dangos proses – sut i ddadgydosod sieliau, i gydweithwraig. Yn sydyn ymgwympodd a bu farw yn fuan wedyn. Yn ôl ei gŵr roedd wedi dioddef pennau tost difrifol ers 12 mis, er ei bod yn iach pan adawsai i fynd i’r gwaith y bore hwnnw.
Cyfeirnod: WaW0299
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y cwest i farwolaeth Mary Thomas, Llanelly Star 21ain Rhagfyr 1918.
Lily Vinnicombe (née ?)
Gwasanaeth: Gweithwraig Ffatri Arfau
Marwolaeth: 1918/05/22, Ysbyty Frenhinol Gwent, Sepsis following abortion / Madredd yn dilyn erthyliad
Nodiadau: Roedd Lily Vinnicombe yn weddw 29 mlwydd oed. Bu farw o ganlyniad i hunan- erthyliad.
Cyfeirnod: WaW0356
Florence Gwendolin Howard
Man geni: Pontypridd ?
Gwasanaeth: Nyrs, Territorial Nursing Service/Gwasanaeth Nyrsio Tiri
Marwolaeth: 1914-11-18, Anhysbys, Septic poisoning / Gwenwyno septig
Cofeb: Coflech yn Eglwys y Santes Catrin; Bedd Claddfa Glyntâf, Pontypridd, Morgannwg
Nodiadau: Ni wyddys unrhyw beth am Florence Howard ar hyn o bryd
Ffynonellau: http://twgpp.org/information.php?id=2257521; http://www.qaranc.co.uk/war_graves_memorials_Nurse/Nyrss.php
Cyfeirnod: WaW0026
Eglwys y Santes Catrin, Pontypridd
Enw Florence Howard ar goflech ryfel yn Eglwys y Santes Catrin, Pontypridd
Eva Martha Davies
Man geni: Llanilltud Fawr ?
Gwasanaeth: Nyrs, VAD, Aug / Awst-1914 - 1918
Marwolaeth: 1918-06-16, Casnewydd, Septic poisoning contracted on duty. Gwenwyno septig a gafwyd tra ar ddyletswydd
Cofeb: Cofeb Ryfel , Llanilltud Fawr, Morgannwg
Nodiadau: Gweithiai yn Ysbyty Casnewydd.Ffotograff o Eva a gasglwyd gan Is-bwyllgor Menywod yr Imperial War Museum fel rhan o’i gasgliad a fenywod a fu farw yn ystod y Rhyfel. Lladdwyd dau o frodyr Eva yn Ffrainc. Merch Mary Davies (WaW0172),
Cyfeirnod: WaW0008
Eva Martha Davies
Ffotograff o Eva a gasglwyd gan Is-bwyllgor Menywod yr Imperial War Museum fel rhan o’i gasgliad a fenywod a fu farw yn ystod y Rhyfel.
Esther Davies
Man geni: Abertawe ?
Gwasanaeth: Gyrwraig
Marwolaeth: 1919/09/22, Tre-gŵyr, Septicaemia / Gwenwyn gwaed
Nodiadau: Bu farw Esther Davies, tua 30 oed, o gymhlethdodau yn dilyn erthyliad. Cyhuddwyd bydwraig o Abertawe, Mary Lavinia Bowen [qv] o’i llofruddio, gan ei chyhuddo o fod wedi defnyddio offeryn i wneud erthyliad. Ymddengys bod Esther Davies ‘menyw ddeniadol yr olwg’ wedi byw bywyd digon amheus yn gyrru ar gyfer y gwasanaeth gwneud Arfau Rhyfel tra bod ei gŵr yn y fyddin. Disgrifiwyd ei ‘ffrindiau gwrywaidd boneddig’ a’i hymweliadau â Birmingham gyda menyw arall, Nyrs Poulson, yng ngwasg Abertawe. Cafwyd Mrs Beynon, gwraig i Arolygydd gyda’r Heddlu, yn ddieuog.
Cyfeirnod: WaW0302
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am wrandawiad llys cyntaf achos Esther Davies. South Wales Weekly Post 16eg Awst 1919.
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y ddedfryd achos llofruddiaeth Esther Davies. South Wales Weekly Post, 8fed Tachwedd 1919.
Mary E Smith
Man geni: Dolgellau
Gwasanaeth: Prif weithwraig, QMAAC
Marwolaeth: 1918-08-21, Dolgellau, Sickness / Salwch
Cofeb: Cofeb Ryfel, Dolgellau, Meirionnydd
Nodiadau: 42 Oed. Claddwyd yn Eglwys y Santes Fair, Dolgellau.
Cyfeirnod: WaW0056
Jean Roberts
Man geni: Blaenau Ffestiniog
Gwasanaeth: Gweithwraig, WAAC, 1917/11/08 – 1918/01/05
Marwolaeth: 1918/01/05, Ysbyty Milwrol Bangor , Spotted fever / Teiffws
Nodiadau: Deunaw oed oedd Jean pan fu farw. Hi oedd yr hynaf o chwe phlentyn mam weddw. Yn Nhachwedd 1919 cododd AS Meirionnydd, Haydn Jones, ei hachos yn y Senedd. Jean oedd y penteulu, ond ni chafodd ei mam unrhyw iawndal a bu’n rhaid iddi ofyn am gymorth y plwyf. ‘Ystyriwyd’ y mater gan Ysgrifennydd Cyllid Swyddfa’r Rhyfel, ond ni wyddys beth ddeilliodd o hynny. Gwelir enw Jean Roberts yn Llyfr Cofio Cenedlaethol Cymru.
Cyfeirnod: WaW0260
Adroddiad papur newwydd
Adroddiad papur newydd o gwestiwn seneddol am Jean Roberts. North Wales Chronicle 14eg Tachwedd 1919
Coflech Cofeb Ryfel
Enw Jean Roberts ar Gofeb Ryfel Eglwys Dewi Sant Blaenau Ffestiniog. Mae’n amlwg iddo gael ei ychwanegu ar ôl yr Ail Ryfel Byd, sy’n egluro’r camgymeriad – rhoi WAAF yn lle QMAAC