Edith Richards

Gwasanaeth: Chwaer

Nodiadau: Fy mam, Mimmi (Sarah) a’i chwaer, Edith, ar y chwith, wrth fedd Tom, tua1920; y Gynnwr Thomas Sidney Richards,‘a laddwyd mewn brwydr’, Armentieres, Ffrainc, 14 Mawrth 1918, 20 mlwydd oed.

Cyfeirnod: WaW0080

Edith a Mimmi (Sarah) Richards

Ffotograff o Edith a Mimmi (Sarah) Richards, Mam a chwaer y Gynnwr Thomas Sidney Richards, ar lan ei fedd yn Ffrainc, tua 1920

Thomas Richards

Tom Richards ar faes y gad, Armentieres,Ffrainc.

May Selwood

Man geni: Casnewydd?

Gwasanaeth: Gwraig, gweddw

Marwolaeth: 1995-11-03, Achos anhysbys

Nodiadau: Bu farw g?r May, William Henry Shelwood o effaith siel-syfrdandod ar ddydd Calan, 1919. Bu hi’n weddw am weddill ei hoes – am 76 blynedd a honnir mai hi oedd gweddw hiraf y Rhyfel Byd Cyntaf ym Mhrydain. Mae wedi ei chladdu yng nghladdfa Christchurch, Casnewydd.

Cyfeirnod: WaW0106

Bedd May Selwood

Bedd May Selwood sef gweddw hiraf y Rhyfel Byd Cyntaf ym Mhrydain yn ôl yr honiad.Claddfa Christchurch, Casnewydd

Hysbysiad o farwolaeth William Henry Selwood

Hysbysiad o farwolaeth William Henry Selwood, bu farw 1af Ionawr 1919

Maud Starkie Bence

Man geni: Suffolk

Gwasanaeth: Gwirfoddolwraig, 1914 - 1916

Marwolaeth: 1916-06-01, Folkestone, Achos anhysbys

Cofeb: Plac pres coffa, St Brynach, Breconshire

Nodiadau: Roedd Maud Starkie Bence yn gyn-chwaraewraig golff, ac yn ffrind i Arglwydd Glanusk, Arglwydd Raglaw Sir Frycheiniog. Ar ddechrau’r rhyfel bu’n cofrestru holl gerbydau modur y sir ar gyfer eu defnyddio mewn argyfwng. Cyhoeddwyd ei hapêl gyntaf ar 13eg Awst 1914. Erbyn 20fed Awst roedd ganddi fanylion 552 cerbyd, a 150 ohonynt wedi eu cynnig i’r gwaith. Aeth yn ei blaen i godi arian ar gyfer cysuron i Ffinwyr De Cymru. Pan fu farw yn 48 oed yn 1916 codwyd plac er cof amdani gan Ffinwyr De Cymru.

Ffynonellau: The Brecon County Times Neath Gazette and General Advertiser for the Counties of Brecon Carmarthen Radnor Monmouth Glamorgan Cardigan Montgomery Hereford 10th September 1914; The Brecon County Times Neath Gazette and General Advertiser for the Counties of Brecon Carmarthen Radnor Monmouth Glamorgan Cardigan Montgomery Hereford 6th July 1916

Cyfeirnod: WaW0057

Maud Starkie Bence

Llun o Maud Starkie Bence yn chwarae golff, 1890

Eglwys Sant Brynach Llanfrynach

Coflech i Maude Starkie Bence, Eglwys Sant Brynach, Llanfrynach

Eleanor (or Sarah Jane) Thomas

Man geni: Cwmbwrla

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel

Marwolaeth: 1919-01-08, Pen-bre, Explosion/Ffrwydrad

Cofeb: Senotaff, Abertawe, Morgannwg

Nodiadau: 'Dangosodd y dystiolaeth i'r ffrwydrad ddigwydd pan oedd Gwenllian Williams yn drilio sgriw o siel. Roedd Eleanor Thomas yn cario siel i mewn pan ddigwyddodd y ffrwydrad.'

Ffynonellau: http://newspapers.library.wales/search?query=gwenllian&page=14; The Carmarthen Journal and South Wales Weekly Advertiser

Cyfeirnod: WaW0059

Senotaff Abertawe

Enw Eleanor Thomas, Senotaff Abertawe

Cofeb Rhyfel

Enw Eleanor Thomas. Cofeb Rhyfel, Eglwys S Stephen, Abertawe

Catherine Dorothy Thomas

Man geni: Crai Pont Senni c 1897

Gwasanaeth: Merch

Marwolaeth: 1918-11-28, Influenza / Y Ffliw

Nodiadau: Roedd Dorothy yr ail ieuengaf mewn teulu o wyth o blant. Bu ei mam farw yn 1912. Yn ôl yr hanes, meddai Catrin Edwards, trawyd y teulu gan y ffliw fawr ar ôl y Rhyfel Byd Cyntaf. Roedd Dorothy yn 21 oed ar y pryd a bu’n nyrsio’i theulu nes eu bod yn well, ond yna, yn 1918, daliodd hithau’r ffliw a bu farw ar Dachwedd 28ain.

Cyfeirnod: WaW0105

Catherine Dorothy Thomas c.1912

Catherine Dorothy ‘Dollis’ Thomas, tua 14 oed. Ymddengys ei bod yn gwisgo mwrning, felly efallai i’r llun gael ei dynnu yn 1912 pan fu farw ei mam.

Celia Janet (yn sefyll) a Polly Thomas, c.1912

Celia Janet (‘Sis’) Thomas a’i chwaer hŷn Polly. Ymddengys eu bod yn gwisgo mwrning, felly efallai i’r llun gael ei dynnu yn 1912 pan fu farw eu mam.

Dorothy Mary Watson

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel

Marwolaeth: 1917:07:31 , Pen-bre, Explosion / Ffyrwydrad

Cofeb: Senotaff, Abertawe, Morgannwg

Nodiadau: Lladdwyd mewn ffrwydrad 'heb eglurhad' iddi gyda Mildred Owen a dau gyd-weithiwr.

Ffynonellau: Funeral / Angladd South Wales Daily Post 11 August / Awst 1917; Inquest/Cwest The Carmarthen Journal and South Wales Weekly Advertiser 24th August / Awst 1917

Cyfeirnod: WaW0062

Senotaff Abertawe

Enw Dorothy Mary Watson, Senotaff Abertawe

Bedd Dorothy Mary Watson

Bedd Dorothy Mary Watson, Claddfa Dan-y-graig

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am angladd Dorothy Mary Watson a Mildred Owen

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am gwest i farwolaethau Dorothy Mary Watson a Mildred Owen

Dorothy Mary Watson

Ffotograff o Mary a gasglwyd gan Is-bwyllgor Menywod yr Imperial War Museum fel rhan o’i gasgliad a fenywod a fu farw yn ystod y Rhyfel.

Gwenllian (Gwendoline) Williams

Man geni: Cydweli

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel

Marwolaeth: 1919-01-08, Explosion/Ffrwydrad

Nodiadau: 21 oed. Dangosodd y dystiolaeth I'r ffrwydrad ddigwydd pan oedd Gwenllian Williams yn drilio sgriw o siel. Roedd Eleanor Thomas yn cario siel pan ddigwyddodd y ffrwydrad.

Ffynonellau: http://newspapers.library.wales/search?query=gwenllian&page=14; The Carmarthen Journal and South Wales Weekly Advertiser

Cyfeirnod: WaW0065

Adroddiad papur newydd

Adroddiad papur newydd am farwolaeth Gwenllian (Gwendoline) Williams

Ellen Myfanwy Williams

Man geni: Aberteifi

Gwasanaeth: Nyrs, 1914 - 1915

Marwolaeth: 1915-01-19, Ysbyty West Bromwich , Achos anhysbys

Cofeb: Senotaff, Aberteifi, Ceredigion

Nodiadau: 26 oed. Claddwyd yng nghladdfa Aberteifi.

Ffynonellau: http://www.wwwmp.co.uk/ceredigion-war-memorials/

Cyfeirnod: WaW0066

Nyrs Williams

Enw Ellen Williams, Cofeb Ryfel y Santes Fair, Aberteifi

Margaret Williams

Man geni: Caergybi

Gwasanaeth: Stiwardes, 1914 - d

Marwolaeth: 1916-11-03, SS Connemara, Drowning / Boddi

Cofeb: Cofeb Ryfel, Caergybi, Ynys Mon

Nodiadau: 32 oed. Suddwyd SS Connemara mewn gwrthdrawiad gyda llong gario glo Retriever. Dwedwyd bod MW ar ei shifft olaf cyn ei phriodas. Ni chafwyd hyd i'w chorff.

Ffynonellau: https://sites.google.com/site/holyheadwarmemorial19141918/home/ss-connemara/margaret-williams-stewardess

Cyfeirnod: WaW0067

Margaret Williams

Margaret Williams, Stiwardes ar S S Connemara, foddodd mewn gwrthdrawiad ar y môr

Hester Millicent MacKenzie (née Hughes)

Man geni: Bryste

Gwasanaeth: Addysgwraig, actifydd

Marwolaeth: 1942, Brockweir, Achos anhysbys

Nodiadau: Ganed Millicent MacKensie yn 1863 a chafodd ei phenodi yn Athro Addysg (menywod) Prifysgol Cymru, De Cymru a Sir Fynwy (Prifysgol Caerdydd yn ddiweddarach) yn 1904 ac yn Athro llawn yn 1910. Hi oedd yr athro benywaidd cyntaf yng Nghymru. Roedd yn gyd-sefydlydd Cymdeithas Ryddfreinio Menywod Caerdydd a’r Cylch yn 1908, ac erbyn 1914 dyma’r gangen fwyaf y tu allan i Lundain gyda 1200 o aelodau. Cyn ac yn ystod y Rhyfel roedd yn weithgar gyda Chlwb y Merched yn Sefydliad y Brifysgol yn Sblot, Caerdydd (lle cwrddodd â’i gŵr, yr Athro J S MacKensie). Safodd, yn aflwyddiannus, fel ymgeisydd Llafur dros sedd prifysgolion Cymru yn etholiad 1918, yr unig fenyw i sefyll am sedd yng Nghymru.

Ffynonellau: http://www.walesonline.co.uk/lifestyle/nostalgia/how-women-classes-came-together-12596684

Cyfeirnod: WaW0246

Yr Athro Millicent Mackenzie

Yr Athro Millicent MacKenzie 1915

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am ganlyniadau ymgeiswyr benywaidd yn Etholiad Cyffredinol 1918. Cambrian News and Merionethshire Standard 3ydd Ionawr 1919.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am gostau etholiadol, ymgeiswyr Prifysgol Cymru. North Wales Chronicle 14eg Chwefror 1919.